Cangkang Ketam: Komposisi, Sifat Perubatan Tradisional Cina (PTC), dan Aplikasi
Cangkang ketam ialah eksoskeleton ketam, terutamanya terdiri daripada kitin (juga dikenali sebagaikitin), protein, mineral (seperti kalsium, fosforus, dll.), serta sejumlah kecil lipid dan pigmen.
Sifat dalam Perubatan Tradisional Cina (PTC)
Dalam PTC, cangkang ketam merujuk kepada karapasEriocheir sinensisdanEriocheir japonica(kedua-duanya tergolong dalam keluarga Varunidae). Ia mempunyai ciri-ciri:
Rasa masin, sifat sejuk;
Dikaitkan dengan Saluran Hati (Liver Meridian) dan Saluran limpa (Spleen Meridian).
Amaran: Cangkang ketam mengandungi toksin, penggunaan mestilah mengikut arahan pakar PTC.
Khasiat PTCnya termasuk:
Menghapuskan stasis darah untuk menghentikan pendarahan;
Menyahracun untuk mengurangkan bengkak.
Aplikasi dalam Pelbagai Bidang
1. Industri Makanan Haiwan
Makanan Haiwan Unggas: Butiran cangkang ketam boleh menggantikan sejumlah kecil tepung ikan dalam makanan ayam untuk meningkatkan rasa makanan haiwan. Astaksantin yang terkandung di dalamnya mempunyai kesan pewarnaan pada makanan haiwan untuk ayam daging, ayam petelur, dan itik petelur. Namun, dos tidak boleh terlalu tinggi untuk mengelakkan gangguan keseimbangan asid amino dan mineral.
Makanan Haiwan Babi: Menambah 5% tepung ketam dalam makanan babi yang sedang membesar dan matang memberi hasil yang baik, kerana ia boleh menggantikan tepung daging dan tulang, tepung daging, dll. Walau bagaimanapun, kerana kandungan abu dan kitin yang tinggi, lemak dan tenaga yang rendah dalam butiran cangkang ketam, perlu memberi perhatian untuk menambah tenaga dan mengekalkan keseimbangan kalsium dan fosforus.
Makanan Haiwan Akuakultur: Butiran cangkang ketam boleh berfungsi sebagai penarik (attractant) dalam makanan ikan dan udang. Umumnya, dos dalam makanan ikan perlu berada di bawah 5%.
Makanan Haiwan Ruminan: Kajian menunjukkan bahawa keterlarutan kitin tepung cangkang ketam lebih baik daripada tepung cangkang lobster, dan kadar degradasi protein berkesan mencapai tahap sederhana. Ia boleh menggantikan 5-10% protein dalam makanan haiwan ruminan, tetapi proses pra-rawatan perlu dioptimumkan lagi untuk meningkatkan kecekapan degradasi komponen protein yang terdegradasi perlahan.
Makanan Haiwan Peliharaan: Selepas proses pengilangan seperti penggilingan, butiran cangkang ketam boleh ditambah dalam makanan haiwan peliharaan. Ini bukan sahaja meningkatkan nilai nutrisi dan palatabiliti makanan haiwan peliharaan, tetapi juga membantu meningkatkan imuniti haiwan peliharaan dan mengurangkan risiko jangkitan bakteria.
2. Baja Organik
Butiran cangkang ketam mengandungi kalsium dan mineral lain, yang boleh diproses menjadi baja organik. Baja ini boleh meningkatkan kesuburan tanah dan mengurangkan pergantungan kepada baja kimia.
3. Bidang Farmaseutikal
Dalam bidang farmaseutikal, cangkang ketam boleh digunakan untuk merawat keadaan seperti:
Darah statis dengan jaunis (kencing berwarna gelap dan kulit berwarna kuning);
Pendarahan uterus (metrorrhagia) akibat stasis darah;
Bisul dan luka (bengkak toksik);
Noma (stomatitis gangrenosa, keradangan mulut yang menyebabkan nekrosis);
